Katedra Inżynierii Ekologicznej i Hydrologii Leśnej
Wydział Leśny
Uniwersytet Rolniczy w Krakowie
Marek Pająk
prof. URKprofesor uczelni
Marek Pająk jest doktorem habilitowanym nauk leśnych (habilitacja 2019). Specjalizuje się w ekologii lasu, a w szczególności w rekultywacji oraz relacjach zachodzących pomiędzy glebą a roślinami w ekosystemach leśnych silnie zanieczyszczonych pierwiastkami śladowymi. Jest autorem ponad 70 publikacji naukowych, kilkunastu rozdziałów w książkach i monografiach, a także autorem licznych projektów rekultywacji leśnej. Jest koordynatorem i wykładowcą przedmiotów: „Rekultywacja leśna” oraz „Projektowanie rekultywacji z elementami inżynierii ekologicznej” na Wydziale Leśnym UR w Krakowie. Współpracuje z krajowymi ośrodkami naukowymi oraz CzechGlobe – Global Change Research Institute of the Czech, gdzie odbył 3 miesięczny staż naukowy. Wielokrotnie głosił referaty na licznych konferencjach międzynarodowych i krajowych. Jest członkiem Polskiego Towarzystwa Gleboznawczego oraz członkiem Zarządu Polskiego Towarzystwa Leśnego oddział w Krakowie.
Edukacja, przebieg kariery naukowej
- mgr inż., Akademia Rolnicza w Krakowie, Wydział Leśny, Katedra Ekologii Lasu, VII.1995;
- doktor nauk leśnych Akademia Rolnicza w Krakowie, Wydział Leśny, Katedra Ekologii Lasu, XII.2003;
- doktor habilitowany nauk leśnych w zakresie leśnictwa, specjalność ekologia lasu, Wydział Leśny UR w Krakowie, Katedra Ekologii Lasu, IX. 2019.
- 1997 absolwent Studium Podyplomowego: Ochrona Przyrody i Środowiska im. S. Myczkowskiego, AR w Krakowie;
- 2010 absolwent studium podyplomowego dla nauczycieli w Centrum Pedagogiki i Psychologii, Politechnika im. Tadeusza Kościuszki w Krakowie.
Zainteresowania badawcze
- Badania z zakresu rekultywacji leśnej, a w szczególności: poszukiwanie właściwych metody rekultywacji leśnej oraz metod oceny warunków siedliskowych na obiektach pogórniczych rekultywowanych dla leśnictwa, kształtowanie się inicjalnych gleb w nowych ekosystemach leśnych, charakterystykę drzew i drzewostanów na terenach rekultywowanych oraz jakości powstającego tam surowca drzewnego, badania ekosystemów leśnych znajdujących się w strefie oddziaływania leja depresji wywołanego odkrywkową eksploatacją węgla brunatnego
- Badania z zakresu ekologii lasu, a w szczególności: relacje zachodzące pomiędzy glebą a roślinami w ekosystemach leśnych silnie zanieczyszczonych pierwiastkami śladowymi.
Staże i wyjazdy zagraniczne
- wizytujący badacz w CzechGlobe – Global Change Research Institute of the Czech (Czech Republic, Brno) 01. 12. 2017 – 28. 02. 2018.
Organizacje
- Członek Polskiego Towarzystwa Gleboznawczego;
- Członek Zarządu Polskiego Towarzystwa Leśnego oddział w Krakowie.
Projekty badawcze
- 2003-2005: wykonawca w badaniach zamawianych pt.: „Rola sukcesji naturalnej w rewitalizacji siedlisk i przebudowie świerczyn w Beskidzie Śląskim i Żywieckim”. W: „Doskonalenie rewitalizacji siedlisk i przebudowy drzewostanów górskich w RDLP Katowice z uwzględnieniem poprawy stosunków wodnych i selekcji genetycznej drzew. Badania finansowane przez NFOŚiGW w Warszawie.
- 2007-2009: wykonawca w grancie nr N 30901332/2076 pt.: „Opracowanie metod klasyfikacji siedlisk i kryteriów oceny efektów rekultywacji leśnej terenów pogórniczych", Badania finansowane przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego RP.
- 2008-2010. wykonawca w grancie nr PNRF-68-A I-1/07, Development of soil quality indices for natural forest habitats of lowands and uplands in Poland and its application in silviculture, submitted by Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie. Badania finansowane przez Polish-Norwegian Research Found.
- 2008-2012: wykonawca w badaniach zamawianych pt.: „Zabiegi hodowlane poprawiające warunki wzrostu, odżywianie i zdrowotność w odnowieniach i drzewostanach zagrożonych na terenie Beskidów ze szczególnym uwzględnieniem rewitalizacji gleb dolomitami oraz nowymi nawozami wieloskładnikowymi o przedłużonym działaniu”., Badania finansowane przez Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych w Warszawie.
- 2016-2018: wykonawca w grancie nr G-1404/WL/ZEkLiR/16-18 pt. „Wpływ Olsz (Alnus sp.) na przemiany biogechemiczne gleb technogennych", Badania finansowane przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego RP.
- 2013-2022: wykonawca (2013 - 2015) i kierownik (od 2016) w badaniach zamawianych pt.: - Świadczenie usług badawczych w zakresie monitoringu ekosystemów leśnych w otoczeniu PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A. - Oddział Kopalnia Węgla Brunatnego Bełchatów. Badania finansowane przez PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A.
Publikacje
- Woś B., Pająk M., Pietrzykowski M. 2022. Soil Organic Carbon Pools and Associated Soil Chemical Properties under Two Pine Species (Pinus sylvestris L. and Pinus nigra Arn.) Introduced on Reclaimed Sandy Soils. Forests 2022, 13, 328.
- Otremba K., Kozłowski M., Tatuśko-Krygier N., Pająk M., Kołodziej B., Bryk M. 2021. Impact of alfalfa and NPK fertilization in agricultural reclamation on the transformation of Technosols in an area following lignite mining. Land Degradation and Development, 32(3): 1179-1191.
- Pająk M., Vítek P., Urban O., Klem K., Wąsik R., Michalec K., Pietrzykowski M. 2021. Genotype and soil substrate effects on the wood quality of poplar grown in a reclaimed lignite-mining area. Journal of Environmental Management, 285(2021): 112146.
- Pietrzykowski M., Świątek B., Pająk M., Małek S., Tylek P. 2021. Survival and nutrient supply of seedlings of different tree species at the early stages of afforestation of a hard coal mine dump. Ecological Engineering, 167 (2021) 106270.
- Michalec K., Wasik R., Pająk M., Sikora F. 2020. Zmienność wybranych cech makrostruktury i gęstości drewna świerkowego pochodzącego z drzewostanów gospodarczych i terenów pogórniczych. Sylwan, 164(1): 10-15.
- Woś B., Józefowska A., Pająk M., Chodak M., Frouz J., Pietrzykowski M. 2020. Carbon and Macronutrient Budgets in an Alder Plantation Grown on a Reclaimed Combustion Waste Landfill. Forests, 11: 430.
- Woś B., Pająk M., Krzaklewski W., Pietrzykowski M. 2020. Verifying the Utility of Black Locust (Robinia pseudoacacia L.) in the Reclamation of a Lignite Combustion Waste Disposal Site in Central European Conditions. Forests, 11: 877.
- Pająk M., Gąsiorek M., Jasik M., Halecki W., Otremba K., Pietrzykowski M. 2020. Risk Assessment of Potential Food Chain Threats from Edible Wild Mushrooms Collected in Forest Ecosystems with Heavy Metal Pollution in Upper Silesia, Poland. Forests, 11: 1240.
- Pająk M. , Michalec K. , Wasik R. , Urban O. , Vitek P. , Woś B. , Krzaklewski W. , Pietrzykowski M. 2019. Jakość drewna topól wprowadzonych w ramach rekultywacji leśnej na zwałowisko skał towarzyszących wydobyciu węgla brunatnego. Sylwan, 10(163): 855-861.
- Pająk M., Błońska E., Szostak M., Gąsiorek M., Pietrzykowski M., Urban O., Derbis P. 2018. Restoration of vegetation in relation to soil properties of spoil heap heavily contaminated with heavy metals. Water Air Soil Pollution (2018): 229-392.
- Pietrzykowski M., Antonkiewicz J., Gruba P., Pająk M. 2018. Content of Zn, Cd and Pb in purple moor-grass in soils heavily contaminated with heavy metals around a zinc and lead ore tailing landfill. Open Chemistry, 16: 1143-1152.
- Pietrzykowski M., Woś B., Pająk M., Wanic T., Krzaklewski W., Chodak M. 2018. The impact of alders (Alnus spp.) on the physico-chemical properties of technosols on a lignite combustion waste disposal site. Ecological Engineering, 120(2018): 180-186.
- Pietrzykowski M., Woś B., Pająk M., Wanic T., Krzaklewski W., Chodak M. 2018. Reclamation of a lignite combustion waste disposal site with alders (Alnus sp.): assessment of tree growth and nutrient status within 10 years of the experiment. Environmental Science and Pollution Research, 25(17): 17091-17099.
- Pająk M., Halecki W., Gąsiorek M. 2017. Accumulative response of Scots pine (Pinus sylvestris L.) and silver birch (Betula pendula Roth) to heavy metals enhanced by Pb-Zn ore mining and processing plants: Explicitly spatial considerations of ordinary kriging based on a GIS approach. Chemosphere, 168: 851-859.
- Gąsiorek M., Kowalska J., Mazurek R., Pająk M. 2017. Comprehensive assessment of heavy metal pollution in topsoil of historical urban park on an example of the Planty Park in Krakow (Poland). Chemosphere, 179: 148-158.
- Wajdzik M., Halecki W., Karalus K., Gąsiorek M., Pająk M. 2017. Relationship between heavy metal accumulation and morph metric parameters in European hare (Lepus europaeus) inhabiting various types of landscapes in southern Poland. Ecotoxicology and Environmental Safety, 145: 16-23.
- Halecki W., Gąsiorek M., Wajdzik M., Pająk M., Kulak D. 2017. Population parameters including breeding of the European Brown Hare (Lepus europaeus) exposed to cadmium and lead pollution. Fresenius Environmental Bulletin, 26(4/2017): 2998-3004.
- Błońska E., Pająk M., Małek S., Januszek K. 2017. Effects of Serpentinite Fertilization with N, P, and K Fertilizers on Soil Properties and Needle Chemistry. Communications in Soil Science and Plant Analysis, 48(6): 692–704.
- Pająk M., Błońska E., Frąc M., Oszust K. 2016. Functional Diversity and Microbial Activity of Forest Soils that Are Heavily Contaminated by Lead and Zinc. Water Air Soil Pollution (2016): 227-348.
- Pająk M., Michalec K., Wąsik R., Kościelny M. 2016. Jakość surowca sosnowego pochodzącego z terenów rekultywowanych dla leśnictwa na przykładzie zwałowiska odpadów po wydobyciu siarki w Piasecznie. Sylwan, 160(4): 284-291.
- Pająk M., Krzaklewski W., Duda K., Gruba P. 2015. Spatial and temporal variation in soil salinity as a result of chemical de-icing of road in Krakow, Poland. Fresenius Environmental Bulletin, 24(10A): 3363-3370.
- Pająk M., Gąsiorek M., Cygan A., Wanic T., 2015. Concentrations of Cd, Pb and Zn in the top layer of soil and needles of Scots pine (Pinus sylvestris L.): a case study of two extremely different conditions of the forest environment in Poland. Fresenius Environmental Bulletin, 24(1): 71-76.
- Pająk M., Cygan A., Bilański P., Kołodziej Z. 2015. Growth and Development of the Scots Pine (Pinus sylvestris L.) in Forest Environments Strongly Polluted with Heavy Metals. Journal of Environmental Protection and Ecology, 16(2): 620-629.
- Pająk M., Jasik M. 2012. Zawartość cynku, kadmu i ołowiu w owocach borówki czarnej (Vaccinium myrtillus L.) rosnącej w lasach Nadleśnictwa Świerklaniec. Sylwan, 156(3): 233-240.
- Pająk M., Jasik M. 2011. Heavy metal (Zn, Pb, Cd) concentration in soil and moss (Pleurozium schreberii) in the Brynica district, southern Poland. iForest – Biogeosciences and Forestry, 4: 176-180.
- Ochał W., Pająk M., Pietrzykowski M. 2010. Struktura grubości wybranych drzewostanów sosnowych wzrastających na rekultywowanych dla leśnictwa terenach pogórniczych. Sylwan, 154 (5): 323-332.
- Pietrzykowski M., Pająk M., Krzaklewski W. 2010. Próba zastosowania metod liczbowej wyceny gleb na podstawie Indeksu Trofizmu Gleb Leśnych (ITGL) oraz Siedliskowego Indeksu Glebowego (SIG) do opisu zmienności warunków siedliskowych na zrekultywowanych dla leśnictwa zwałowiskach KWB „Bełchatów”. Gospodarka Surowcami Mineralnymi, 26(3): 155-165.
Konferencje
- Konferencja naukowa pt.: – Warsztaty Górnicze z cyklu „Zagrożenia naturalne w górnictwie” 2-4 czerwca 2004 roku, Bełchatów. Referat: Pająk M., Krzaklewski W. „Ocena efektów leśnej rekultywacji północnego zbocza zwałowiska zewnętrznego Kopalni Węgla brunatnego „Bełchatów”.
- Konferencja naukowa pt.: „Rekultywacja środowisk zdegradowanych” i Janów Lubelski – Piaseczno – Machów 30-31 sierpnia 2005r. Referat: Pająk M., Krzaklewski W. „Wybrane właściwości chemiczne inicjalnych gleb - po 20 latach od rozpoczęcia rekultywacji biologicznej na północnym zboczu zwałowiska zewnętrznego KWB „Bełchatów”
- XV Międzynarodowa Konferencja Naukowo-Techniczna: „Zapobieganie zanieczyszczeniu, przekształcaniu i degradacji środowiska” organizowana przez ATH Bielsko-Biała Szczyrk 27-28 listopada 2008r. Referat: Pająk M., Pietrzykowski M., Krzaklewski W. „Ocena możliwości zastosowania liczby bonitacyjnej LB w diagnozie siedlisk leśnych kształtujących się na wybranych obiektach pogórniczych zrekultywowanych dla leśnictwa”
- XIV WARSZTATY GÓRNICZE z cyklu "Zagrożenia naturalne w górnictwie", JURAJSKIE Orle Gniazdo Hucisko, Jaworzno, 16-18 czerwca 2010, Referat: Pietrzykowski M., Pająk M., Krzaklewski W. 2010. Próba zastosowania metod liczbowej wyceny gleb na podstawie Indeksu Trofizmu Gleb Leśnych (ITGL) oraz Siedliskowego Indeksu Glebowego (SIG) do opisu zmienności warunków siedliskowych na zrekultywowanych dla leśnictwa zwałowiskach KWB „Bełchatów”.
- IV Ogólnopolska konferencja naukowa z udziałem gości zagranicznych pt.: „Kształtowanie i Ochrona Środowiska – Uwarunkowania Przyrodnicze, Techniczne i Społeczno-Ekonomiczne. Olsztyn 27-29 czerwca 2011r. Referat: Pająk M., Pietrzykowski M., Krzaklewski W., Ochał W Wpływ właściwości inicjalnych gleb na wzrost sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.) na zrekultywowanych powierzchniach zwałowisk KWB "Bełchatów".
- VIII Międzynarodowy Kongres Górnictwa Węgla Brunatnego „Węgiel Brunatny – Szanse i Zagrożenia” 07 ¦ 09 . 04 . 2014 r. Bełchatów. Referat: Wanic T., Pająk M., Krzaklewski W., Olejnik M. Aktualna charakterystyka wybranych właściwości fizyko-chemicznych gleb siedlisk borowych Nadleśnictwa Bełchatów znajdujących się w strefie i poza strefą oddziaływania leja hydrologicznego KWB „Bełchatów”.
- II Międzynarodowa Konferencja Leśnictwo w Górach i Rejonach Przemysłowych. Kraków 22-23 września 2014r. Referat: Pająk M., Wanic T., Pietrzykowski M., Krzaklewski W., Olejnik M. Charakterystyka gleb żyznych siedlisk leśnych Nadleśnictwa Bełchatów w obrębie oddziaływania leja depresji kopalni odkrywkowej węgla brunatnego.
- Reforestation challenges – 2nd International Scientific Conference, 27-29 June 2016 Krakow, Poland. Referat: Pająk M., Pietrzykowski M., Krzaklewski W. The growth of Scots pine (Pinus sylvestris L.) on the excessively acidic sediments of the external waste dump of the “Bełchatów” Lignite Mine reclaimed to forest.
- 10th Jubilee International Brown Coal Mining Congress in Bełchatów “Brown Coal Today and in the Future”. Bełchatów 16-18 April 2018. Referat: Krzaklewski W., Woś B., Pietrzykowski M., Pająk M., Dymitrowicz J., Jewiarz M., Wróbel M., Wójcik J. Potencjał wykorzystania robinii akacjowej (Robinia pseudoacacia L.) w rekultywacji terenów pogórniczych na przykładzie zwałowiska zewnętrznego Pola Szczerców Kopalni Bełchatów
Dydaktyka - Lista prowadzonych przedmiotów:
- Rekultywacja leśna – wykłady, ćwiczenia kameralne i terenowe
- Projektowanie rekultywacji z elementami inżynierii ekologicznej - wykłady, ćwiczenia kameralne i terenowe
- Ochrona środowiska - ćwiczenia kameralne i terenowe
- Ekologiczne podstawy hodowli lasu - ćwiczenia kameralne i terenowe
Działalność organizacyjna
Sekretarz Wydziałowej Komisji Rekrutacyjnej 1999/2000
Opiekun roku na specjalności Gospodarka Leśna 1999 – 2004
Członek Wydziałowej Komisji ds. Budżetu 2009-2012
Członek Rady Wydziału Leśnego 2009-2012; 2016-2020
Członek Wydziałowego Zespołu ds. Oceny Efektów Kształcenia 2013-2020
Członek Wydziałowej Komisji Wyborczej 2016-2020
Przewodniczący Wydziałowej Komisji Likwidacyjnej 2016-2020
Członek Wydziałowej Komisji Likwidacyjnej od 2021
Członek Rektorskiej Komisji Społecznej Odpowiedzialności Uczelni od 2022
Recenzje w czasopismach
- Acta Agraria et Silvestria ser. Silvestris
- Acta Societatis Botanicorum Poloniae
- Chemosphere
- Folia Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinnensis Agricultura, Alimentaria, Piscaria et Zootechnica
- Forests
- International Journal of Environmental Analytical Chemistry
- International Journal of Phytoremediation
- Soil Science Annual
- Sylwan